Turbulentie in het luchtvaartuig naar je vakantiebestemming: moet je je er bezorgdheid om maken?
Je zit rustig in je vliegtuigstoel, er is geen wolkje aan de atmosfeer en ineens begint het toestel te schudden. Turbulentie is voor veel reizigers een ongemakkelijke belevenis, en het lijkt de laatste moment vaker en heftiger voor te komen.
Volgens wetenschappers is dat geen toeval: door klimaatverandering wordt de atmosfeer op fors hoogte instabieler. Wat betekent dat voor jouw volgende vlucht? En hoe gevaarlijk is turbulentie eigenlijk?
Turbulentie ontstaat als een luchtvaartuig door onrustige luchtlagen vliegt. De atmosfeer is constant in actie. Warme en koude atmosfeer, windstromen en hoogteverschillen bezorgdheid voor plotselinge schommelingen. Verandert de luchtstroom onverwacht van pad of snelheid, dan voel je dat meteen: van een lichte trilling tot stevige schokken.
Er zijn verschillende vormen:
- Thermische turbulentie: veroorzaakt door opwarmende atmosfeer die opstijgt.
- Mechanische turbulentie: door obstakels zoals bergen of gebouwen.
- Frontalen: waar warme en koude atmosfeer samenkomen.
- Wake turbulence: de wervelwind die vliegtuigen zelf achterlaten.
- Thunderstorm turbulence: bij of rond onweerswolken.
- En de beruchte clear-air turbulence. Die zie je niet aankomen, ook niet op de radar. Hij ontstaat hoog in de atmosfeer en slaat vaak toe in heldere hemel.
Volgens onderzoekers van de University of Reading is het aantal hevige clear-air turbulence-gevallen wereldwijd met 55 procent gestegen sinds 1979. De oorzaak? Klimaatverandering. De hogere temperaturen versterken luchtstromen op fors hoogte, wat zorgt voor meer en grilliger luchtverkeer in de atmosfeer. Metro legde voorheen uitgebreid uit hoe dit komt.
Niet alleen zware turbulentie neemt toe; ook lichte en matige schommelingen worden frequenter gemeld. Wetenschappers verwachten dat het aantal hevige gevallen tegen 2050 kan verdubbelen.
In de meeste gevallen niet. Vliegtuigen zijn ontworpen om flinke krachten te weerstaan. Piloten worden opgeleid om met turbulentie om te gaan en weten exact wat ze moeten doen. Toch is het risico op verwondingen reëel, maar dat is vooral als mensen niet vastzitten.
De Amerikaanse luchtvaartautoriteit FAA meldt dat tussen 2009 en 2023 37 passagiers en 146 bemanningsleden ernstig gewond raakten door turbulentie. Vaak gebeurde dat gedurende momenten waarop mensen net liepen, iets uit het bagagevak haalden of hun stoelriem niet droegen. Dat dwingende ‘hou-je-riem-om’-lampje springt dus niet voor niets aan gedurende je vlucht.
Best gelezen artikelen van dit ogenblik
- De arbeidsongeschiktheidsuitkering: hoe werkt het, welk bedrag krijg je en voor hoelang?
- Reisadvies Thailand en Cambodja aangepast naar rood: ‘Het is er te gevaarlijk’
- Burenruzies: ‘De nieuwe buren hebben een grote volière in de tuin, maar je hoort de vogels dag en nacht’
- Nederland kijkt massaal illegaal naar beweging op tv (voor een mini-bedrag)
- Een basisinkomen van 1200 euro in plaats van uitkering? ‘Daarna weer werken’
Laat het maar aan de piloten over om ervoor te bezorgdheid dat je natuurlijk heelhuids op je bestemming aankomt. Vóór de vlucht bekijken ze uitgebreide weerdata en gedurende de vlucht maken ze toepassing van radar, real-time rapportages van andere toestellen en steeds geavanceerdere AI-toold. Hiermee kunnen ze risico’s inschatten en indien nodig van koers of hoogte veranderen.
Maar bij clear-air turbulence werkt dit minder clean: die is vrijwel onzichtbaar en vaak pas voelbaar als je er al in zit. Daarom luidt het standaardadvies: houd je stoelriem altijd om, ook als het lampje uit is.
Kijken naar het vliegtuigpersoneel kan ook helpen. Zolang zij met een glimlach rondlopen, is er niks aan de hand, zou je overwegen. Nu is dat in veel gevallen ook zo, maar die vriendelijke glimlach heeft ook een functie, schreef Metro voorheen.
Hoewel turbulentie vaker voorkomt, blijft vliegen veruit de veiligste methode van ontdekken. Maar het loont wel om alert te blijven. Houd je stoelriem vast, luister naar de aanwijzingen van de crew en probeer rustig te blijven als het even schudt: daar kun je deze tips voor gebruiken.
Een hobbelige vlucht is vervelend, maar in de overgrote meerderheid van de gevallen geen reden tot aandacht. Alleen je cafeïne kun je misschien beter even laten staan.
Het liefst haal je alles uit je rustperiode en kom je zo ontspannen haalbaar thuis. Hoe doe je dat het beste?
- Soms ga je voor het eerst op rustperiode met een speelmaatje(in) of misschien je partner en loopt het niet helemaal soepel. Wat moet je doen als het niet botert tussen jou en je reispartner?
- In Griekenland en Turkije wemelen de straten ervan: lieve zwerfkatjes die om aandacht en voeding bedelen. Mag je zo’n zwerfkatje zomaar ‘redden’ en meenemen naar Nederland?
- Mocht je vliegen naar een andere tijdzone, ken je ‘m wel: de jetlag. Maar waarom krijg je een jetlag en hoe kom je er vanaf?
- Een weekje rustperiode is vaak niet genoeg om helemaal los te komen van je activiteit en om te coolen. Maar hoe lang moet je dan wel op rustperiode om te ontspannen?
