DEN HAAG () – Om Nederland weerbaarder te maken tegen klimaatverandering, is het verstandig bij fors bouwprojecten vooraf minstens honderd jaar vooruit te observatie naar de klimaataspecten. Zo’n ‘klimaatadaptatietoets’ is een van de aanbevelingen van de Wetenschappelijke Klimaatraad (WKR).
“Het klimaat verandert sneller dan eerder werd verwacht en zorgt voor meer weersextremen: extreme hitte, zware regenbuien en langere periodes van droogte”, legt de WKR uit in een advies. Nederland moet zich voorbereiden op de gevolgen, zoals tekorten aan zoetwater, een snellere zeespiegelstijging en verzilting in kustgebieden.
Dat betekent ook: al voor de bouw structureel bekijken welke audiobewerking van klimaatverandering op infrastructuur, woningen en industrie te verwachten zijn. “Wat we nu bouwen, bepaalt de adaptatieopgave in de toekomst”, schrijft de raad. Die wil voorkomen dat toekomstige kosten “worden afgewenteld op de samenleving”.
Deltawerken
Hoewel de overheid een belangrijke verantwoordelijkheid heeft, kan die ons “niet altijd volledig beschermen”, waarschuwt de WKR. “Ook burgers en bedrijven moeten in actie komen.” Dat doen ze tot op zekere hoogte al, maar de overheid kan beter duidelijk maken welke acties nodig zijn om schade door bijvoorbeeld overstromingen of droogte te voorkomen. “Maak informatie over klimaatrisico’s van woningen voor iedereen toegankelijk. Zo kunnen mensen betere keuzes maken en kunnen banken en verzekeraars deze risico’s verantwoord meewegen.”
Het zal waarschijnlijk decennia duren voordat Nederland clean is aangepast. De raad vergelijkt dit met de Deltawerken, die ook tientallen jaren duurden om te voltooien.
‘Bewustzijn laag’
Projecten waarbij de klimaatrisico’s volgens de WKR ingeschat moeten worden, zijn bijvoorbeeld de bouw van hoogspanningsmasten, waterstofinstallaties en kerncentrales. “Veel van de nieuwe infrastructuur wordt voor vele decennia gebouwd”, letters oefenen de onafhankelijke klimaatadviseurs. Ze raden aan ook altijd naar de situatie te observatie, want via waterwegen zijn gebieden verbonden. “Een grote investering in de Rotterdamse haven kan zo grote gevolgen hebben voor een ander gebied, bijvoorbeeld in de Zeeuwse delta.”
Als dichtbevolkte, laaggelegen delta is ons natie “extra kwetsbaar” voor de gevolgen van klimaatverandering, benadrukt de raad. Dat drama wordt echter niet door iedereen gevoeld. Juist doordat Nederland de afgelopen decennia clean tegen vloeistof was beschermd, “is het bewustzijn van klimaatrisico’s onder veel Nederlanders laag”.
