Zo haal je het meeste uit je rustperiode, volgens de wetenschap

Actief wandelen door de bergen of met een lektuur aan het zwembad liggen? Twee weken weg of een weekendje ertussenuit? Onderzoekers identificatie het vakantiegedrag van duizenden mensen onder de loep en kwamen met opvallende conclusies. 

Eén ding is zeker: laat die werkmail vooral dicht.

Onlangs waarschuwde het Rode Kruis overigens voor noodsituaties op rustperiode. Zo wordt aangeraden om bijvoorbeeld een noodpakket bij je te hebben. Volgen vakantiegangers dat advies op? Niet real talk, blijkt in de clip van Nieuws van de Dag hierboven.

Een goede rustperiode doet wonderen voor je welzijn. Dat vermoeden hadden we ongedwongen al, maar wetenschappers kunnen het nu ook onderbouwen. Onderzoekers uit Amerika analyseerden 132 studies met gegevens van meer dan 3000 vakantiegangers uit negen verschillende landen. Hun conclusie? Het positieve effect van rustperiode op je mentale én fysieke welzijn is meer omvangrijk en langduriger dan voorheen werd gedacht.

De studie, onlangs gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Journal of Applied Psychology, laat zien dat het welzijn van mensen wekenlang hoger blijft na terugkomst van rustperiode. Gemiddeld wel 43 (!) dagen. Daarmee blijkt rustperiode effectiever dan veel andere geluksmomenten in het dagelijks bestaan.

Volgens onderzoeker Ryan Grant van de Universiteit van North Carolina in Amerika is het belangrijk dat mensen hun vrije dagen ook écht opnemen. „We zien dat mensen hun vakantiedagen niet gebruiken, terwijl klachten van stress en burn-out toenemen”, zegt hij in dialoog met The Times.

Een belangrijk onderdeel van een geslaagde rustperiode is volgens hem psychologische ontkoppeling, oftewel mentaal ruimte nemen van je activiteit. Dus géén mail checken, niet appen met collega’s en als het even kan je laptop thuislaten. Vooral thuisblijven gedurende je ‘staycation’ werkt volgens het onderzoek juist averechts.

En wat je dan het beste kunt doen gedurende je rustperiode? Het liefst iets actiefs. Wandelen, trappen, watersport. Dat soort fysieke bezigheden geven het grootste boost voor je welzijn en mentale welzijn, blijkt uit de gegevens. Ook maatschappelijk contact draagt bij. Gewoon lekker luieren aan het zwembad met een lektuur is zeker niet wack, maar het effect op je welzijn en stemming is minder sterk.

Wie denkt dat twee weken weg per definitie beter is dan een paar losse dagen, moet dat misschien heroverwegen. Tijdens langere vakanties ervaren mensen zich op het ogenblik zelf wel beter, maar het verschil met het werkleven na afloop is vaak meer omvangrijk. De terugkeer naar kantoor kan dan extra hard binnenkomen, ziet Grant. „Alsof je met volle snelheid terug het kille kantoorleven wordt ingeslingerd.”

Een tip van de wetenschappers: verdeel je vakantiedagen liever over het jaar dan alles in één keer op te nemen. Zo profiteer je vaker van dat vakantiegevoel en houd je de werkstress beter op ruimte.

Het liefst haal je alles uit je rustperiode en kom je zo ontspannen haalbaar thuis. Hoe doe je dat het beste?

• Soms ga je voor het eerst op rustperiode met een speelmaatje(in) of misschien je partner en loopt het niet helemaal soepel. Wat moet je doen als het niet botert tussen jou en je reispartner?
• In Griekenland en Turkije wemelen de straten ervan: lieve zwerfkatjes die om aandacht en voeding bedelen. Mag je zo’n zwerfkatje zomaar ‘redden’ en meenemen naar Nederland?
• Mocht je vliegen naar een andere tijdzone, ken je ‘m wel: de jetlag. Maar waarom krijg je een jetlag en hoe kom je er vanaf?
• Een weekje rustperiode is vaak niet genoeg om helemaal los te komen van je activiteit en om te coolen. Maar hoe lang moet je dan wel op rustperiode om te ontspannen?